11.2.6 การมีส่วนร่วมระหว่างมหาวิทยาลัยพะเยา กับ ท้องถิ่น ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น

       มหาวิทยาลัยพะเยามีความมุ่งมั่นอย่างยิ่งในการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมในระดับท้องถิ่น ระดับภูมิภาค และระดับชาติ รวมถึงมรดกของชุมชนที่ถูกพลัดถิ่นหรืออยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการสูญหาย มหาวิทยาลัยดำเนินความร่วมมือกับชุมชนท้องถิ่นและกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ เพื่อสืบสานภูมิปัญญา ประเพณี และอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่หลากหลาย โดยให้ความสำคัญกับการบันทึกและเก็บรักษาเรื่องราวและขนบธรรมเนียมที่อาจเลือนหายไปตามกาลเวลา

       ตัวอย่างหนึ่งของการดำเนินงานคือ โครงการตานข้าวใหม่ใส่บาตรหลวง เป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาของท้องถิ่น ภาคเหนือที่สืบทอดต่อกันมาอย่างยาวนาน หลังจากฤดูกาลเก็บเกี่ยวเกษตรกรจะนำข้าวที่เก็บเกี่ยวได้ ถวายแก่สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คุ้มครองให้ผลผลิตงอกงามได้ผลบริบูรณ์ดี และอุทิศแก่บุพการีผู้มีพระคุณ ประเพณีตานข้าวใหม่ เป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาที่สะท้อนถึงความผูกพันระหว่างเกษตรกร ธรรมชาติและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในวิถีชีวิตแบบดั้งเดิม เคยเลือนหายไปแต่มหาวิทยาลัยพะเยา ได้ทำการฟื้นฟูขึ้นใหม่ในปี 2550 เป็นต้นมาจนปัจจุบัน เพื่ออนุรักษ์และฟื้นฟูภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านศิลปวัฒนธรรมในประเพณีตานข้าวใหม่ และ ระดับสืบสานต่อยอดกิจกรรมทางวัฒนธรรมในประเพณีตานข้าวใหม่ให้อยู่คู่คนพะเยาตลอดไป

       นอกจากนี้ยังมีประเพณีแห่ผ้าห่มพระธาตุจอมทอง เป็นประเพณีประจำปีที่จัดขึ้นโดยความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยพะเยาและหน่วยงานในจังหวัดพะเยา เช่น เทศบาลเมืองพะเยา และ อบจ.พะเยา เพื่อสืบสานและอนุรักษ์ประเพณีอันดีงามของท้องถิ่น โดยการจัดงานจะเน้นพิธีแห่ผ้าห่มและกิจกรรมทางศาสนา ณ โบราณสถานพระธาตุจอมทอง วัดศรีโคมคำ

มหาวิทยาลัยพะเยา จัดโครงการตานข้าวใหม่ใส่บาตรหลวง ประจำปี 2567

       กิจกรรมเริ่มตั้งแต่วันที่ 26 – 27 มกราคม 2567 และมีส่วนราชการทั้งภาครัฐ และเอกชน รวมถึงชุมชนจังหวัดพะเยา เข้าร่วมโครงการตานข้าวใหม่ใส่บาตรหลวงประจำปี 2567 ประเพณีตานข้าวใหม่ เป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาของท้องถิ่น ภาคเหนือที่สืบทอดต่อกันมาอย่างยาวนาน หลังจากฤดูกาลเก็บเกี่ยวเกษตรกรจะนำข้าวที่เก็บเกี่ยวได้ ถวายแก่สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คุ้มครองให้ผลผลิตงอกงามได้ผลบริบูรณ์ดี และอุทิศแก่บุพการีผู้มีพระคุณ โดยผ่านพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา ในช่วงเดือน 4 ของภาคเหนือ ซึ่งนิยมจัดในวันขึ้น 15 ค่ำ เรียกว่าประเพณี "สี่เป็ง" ประเพณีตานข้าวใหม่ เป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาที่สะท้อนถึงความผูกพันระหว่างเกษตรกร ธรรมชาติและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในวิถีชีวิตแบบดั้งเดิม เคยเลือนหายไปแต่มหาวิทยาลัยพะเยา ได้ทำการฟื้นฟูขึ้นใหม่ในปี 2550 เป็นต้นมาจนปัจจุบัน เพื่ออนุรักษ์และฟื้นฟูภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านศิลปวัฒนธรรมในประเพณีตานข้าวใหม่ และ ระดับสืบสานต่อยอดกิจกรรมทางวัฒนธรรมในประเพณีตานข้าวใหม่ให้อยู่คู่คนพะเยาตลอดไป

อ้างอิง: โครงการตานข้าวใหม่ใส่บาตรหลวง ประจำปี 2567

มหาวิทยาลัยพะเยาสืบสานประเพณีแห่ผ้าห่มพระธาตุจอมทอง

       วันอาทิตย์ที่ 24 มีนาคม 2567อธิการบดีมหาวิทยาลัยพะเยา รองศาสตราจารย์ ดร.สุภกร พงศบางโพธิ์ เป็นประธานในพิธีแห่ผ้าห่มพระธาตุจอมทอง มหาวิทยาลัยพะเยา ประจำปี 2567 ภายในงานมีการจัดขบวนแห่ผ้าห่มพระธาตุ จากบริเวณศาลหลักเมืองจังหวัดพะเยาไปยังโบราณสถานพระธาตุจอมทอง วัดศรีโคมคำ พระอารามหลวง พร้อมกับการฟ้อนนำขบวนแห่ ในชุด "ปัญญาเรืองรองม่วงทอง ม.พะเยา" ของนิสิตจากคณะศิลปศาสตร์ วิทยาลัยการศึกษา และคณะรัฐศาสตร์และสังคมศาสตร์ ประเพณีแห่ผ้าห่มพระธาตุจอมทอง มหาวิทยาลัยพะเยา เป็นการทำงานร่วมกันระหว่างคณะศิลปศาสตร์ วิทยาลัยการศึกษา และคณะรัฐศาสตร์และสังคมศาสตร์ ร่วมกับวัดศรีโคมคำ พระอารามหลวง จังหวัดพะเยา เทศบาลเมืองพะเยา สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดพะเยา สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดพะเยา ตลอดจนองค์กรภาครัฐ ภาคเอกชนในจังหวัดพะเยาพ่อแม่พี่น้อง 14 ชุมชนเมือง และชุมชนรอบวัดพระธาตุจอมทอง กับหน่วยงานระดับท้องถิ่นของจังหวัดพะเยา เพื่อขับเคลื่อนชุมชน พัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนท้องถิ่น และสืบสานประเพณีวัฒนธรรมอันดีงาม ตามพันธกิจของมหาวิทยาลัย ด้านการทำนุบำรุงศิลปะและ วัฒนธรรม มุ่งหวังที่จะปลูกฝังค่านิยมอันดีงามแก่นิสิต และเป็นการสนับสนุนให้นิสิต ได้มีโอกาสจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ ตามปณิธานของมหาวิทยาลัย "ปัญญาเพื่อความเข้มแข็งของชุมชน"และวิสัยทัศน์ "มหาวิทยาลัยสร้างปัญญา เพื่อนวัตกรรมชุมชน สู่สากล อย่างยั่งยืน

อ้างอิง: มหาวิทยาลัยพะเยาสืบสานประเพณีแห่ผ้าห่มพระธาตุจอมทอง