มหาวิทยาลัยพะเยามีการดำเนินกิจกรรม หลักสูตร และโครงการ ด้านระบบนิเวศ (รวมถึงพรรณพืชและสัตว์ป่า) ที่มีบทบาทกับชุมชนท้องถิ่นและระดับชาติ ทั้งในแง่การเรียนการสอน การวิจัย และการบริการวิชาการ ดังนี้:
ตัวอย่างหลักสูตร / สาขาที่เกี่ยวข้องกับระบบนิเวศ / สิ่งแวดล้อม
- หลักสูตร วิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาการจัดการพลังงานและสิ่งแวดล้อม คณะพลังงานและสิ่งแวดล้อม (รายละเอียดเพิ่มเติม)
- หลักสูตร วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม คณะพลังงานและสิ่งแวดล้อม (รายละเอียดเพิ่มเติม)
- หลักสูตรออนไลน์ UP Academy พะเยาเมืองเเห่งการเรียนรู้:ธรรมชาติกับความคิสร้างสรรค์เพื่อชีวิตยั่งยืน (รายละเอียดเพิ่มเติม)
ตัวอย่างโครงการ / ศูนย์ /กิจกรรมเชื่อมโยงชุมชนกับประเด็นระบบนิเวศ / สัตว์ป่า
Green Peafowl Learning and Conservation Center (ศูนย์เรียนรู้และอนุรักษ์นกยูงเขียว ม.พะเยา)
ศูนย์นี้ถูกจัดตั้งโดยมหาวิทยาลัยพะเยาเพื่อเชื่อมโยงศาสตร์หลายแขนงกับการอนุรักษ์นกยูงเขียว (Green Peafowl) และส่งเสริมให้เกิดความอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืนระหว่างคนกับนกยูงในชุมชน โดยมีบทบาทใน:
การให้ความรู้แก่ชุมชน – การศึกษาเรื่องนิเวศและพฤติกรรมของนกยูงเขียว
การส่งเสริมเศรษฐกิจฐานชีวภาพ (เช่น การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์) ให้ชุมชนมีรายได้ควบคู่กับการอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่า
การร่วมมือกับเกษตรกร / ชุมชนในพื้นที่ที่นกยูงมักออกมาหากิน เพื่อหามาตรการลดความขัดแย้ง (เช่น ตั้งจุดให้อาหารเชิงอุบาล)
อ้างอิง: ศูนย์เรียนรู้และอนุรักษ์นกยูงเขียว ม.พะเยา
กิจกรรม Learning city หลักสูตรร่วมกับเขตรักษาพันธุ์เเละเขตห้ามล่า
มหาวิทยาลัยพะเยาได้จัดโครงการการศึกษาเชิงนิเวศสำหรับชุมชนท้องถิ่น ภายใต้ความร่วมมือของโครงการ “Phayao Learning City พะเยาเมืองแห่งการเรียนรู้” โดยร่วมกับ บพท., กสศ., และหน่วยงานภาครัฐ จัดกิจกรรม “เรียนรู้นก รอบรู้เมือง รื่นรมย์: From Birding to City Wisdom” ซึ่งเป็นการแข่งขันส่องนกเมืองพะเยาครั้งที่ 1 มีจุดมุ่งหมายเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ระบบนิเวศและความหลากหลายทางชีวภาพของนกท้องถิ่น ผ่านการสังเกต การเก็บข้อมูล และการใช้เครื่องมือภาคสนามอย่างมีระบบ ทั้งนี้ มหาวิทยาลัยได้ออกแบบกิจกรรมและจัดอบรมความรู้พื้นฐานด้านนิเวศวิทยานกให้กับเยาวชนผู้เข้าร่วม เพื่อสร้างความเข้าใจในการอยู่ร่วมกับธรรมชาติและสัตว์ป่าอย่างยั่งยืน โครงการดังกล่าวถือเป็นรูปแบบการเรียนรู้เชิงนิเวศที่บูรณาการทั้งการศึกษา วิจัย และการมีส่วนร่วมของชุมชน สอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน
อ้างอิง: Phayao Live&Learn